همه چیز درباره نعنا سبز

مقدمه نعنا 

گونه های نعنا از دو هزار سال قبل به عنوان دارو و ادویه استفاده شده است. برگها و پیکر رویشی دارای اسانس هستند و از این گونه در فارماکوپه های معتبر به عنوان دارو یاد شده است. نعنا در صنایع دارو سازی برای مداوای دل درد و نفخ شکم استفاده می شود. اسانس نعنا برای خوش طعم شدن داروهای بد مزه و محلولهای شستشوی دهان و گلو کاربرد دارد. اسانس نعنا در صنایع غذایی، بهداشتی-آرایشی، شیرینی سازی و صنایع ادویه ای استفاده می شود.

گیاهشناسی نعنا 

گونه نعنا سبز (Spearmint)  با نام علمی Mentha spicata از خانواده Lamiaceae است. جنس Mentha دارای 25 تا 30 گونه در دنیا است که در مناطق معتدل، مدیترانه ای و نیمه گرمسیری کشت و کار می شود. گونه Mentha spicata گیاهان چند ساله به ارتفاع 30 تا 90 سانتی متر با شاخه های عقیم زیر زمینی و تقریبا بدون کرک هستند. برگها بدون دمبرگ یا دمبرگ کوتاه می باشند و تقریبا بدون کرک هستند. شکل برگ تخم مرغی مستطیلی و مستطیلی نوک تیز است. گل آذین سنبله و رنگ گل قرمز یا بنفش است. زمان گلدهی تابستان است. در ایران در مناطق مرطوب منطقه خزری و در نقاط مختلف ایران به صورت کشت شده وجود دارد

مواد موثره نعنا 

مواد معدنی نعنا 

14 گرم نعنا سبز دارای 6 کالری، ، 1 گرم فیبر، 12%  ویتامین A، 9% آهن، 8% منگنز و 4 % فولات است.

اسانس نعنا 

اسانس در حفره های زیر کوتیکول ساخته و ذخیره می شود، برگها دارای 2 تا 7/2 % اسانس و گلها 4 تا 6 % اسانس دارند. اسانس این گونه از ترکیبهای مختلفی تشکیل شده است ولی کارون و لیمونن جز ترکیبهای عمده هستند. روش اسانس گیری و زمان برداشت بر کمیت و کیفیت اسانس نعنا فلفلی اثر می گذارد. بیشترین میزان اسانس و کیفیت اسانس در برداشت دوم و سوم می باشد

علاوه بر اسانس گونه های مختلف Mentha دارای ترکیبهای فلاونوئیدی و اسیدهای فنلی هستند که مسئول خواص آنتی اکسیدان عصاره نعنا می باشند. این گونه دارای رزمارینیک اسید، کافئیک اسید، سینامیک اسید، لوتئولین ، آپیژنین و کتچین می باشد

کاربردهای نعنا 

اهمیت نعنا سبز در طب سنتی

در طب سنتی خواص بادشکن، مقوی معده، رفع نفخ، اسهال، سو هضم، ناتوانی روده ها، ازبین بردن کرمهای شکم، گزیدگی نیش حشرات، بهبود درد گوش و تسکین درد دندان برای این گونه ذکر شده است (نجف پور نوایی و همکاران، 1386). به دلیل خواص ضد میکروبی و ضد قارچی اسانس و عصاره این گونه در صنایع غذایی از اسانس این گونه و سایر گونه های نعنا یه عنوان نگه دارنده استفاده می شود. دمنوش نعنا سبز با اضافه کرنن نعنا تازه یا چای کیسه ای نعنا به دو فنجان آب جوش تهیه می شود. این دمنوش فاقد کافئین و کالری است. نعنا سبز در انواع نوشیدنیها، سسها، سالاد و دسر استفاده می شود. برای بهبود تنفس استنشاق اسانس نعنا سبز و یا جویدن آدامس حاوی اسانس نعنا توصیه شده است. فرآورده های نعنا سبز شامل برگهای خشک و تازه، اسانس و کپسول های مکمل نعنا است.

اهمیت نعنا سبز در طب جدید

نعنا سبز سرشار از آنتی اکسیدان است. نعنا سبز در بهبود تنفس، سرماخوردگی و آنفولانزا، سندرم روده تحریک پذیر، نفخ و درد شکم مفید است. در تنظیم تعادل هورمونی در زنان و کاهش پرمویی، و بهبود ترک خوردگی نوک پستان در زنان شیرده مفید است. در افزایش حافظه در افراد بالغ مسن موثر است. دارای فعالیت ضد باکتریایی بر ضد باکتریهای مواد غذایی، E. coli وListeria  است. احتمالا در کاهش قند خون و فشار خون نقش دارد. در کاهش تنش و استرس مفید است ودر بهبود آرترید روماتید نقش دارد.

فرآورده های دارویی نعنا